Pomiary pod lupą
Prawidłowe wykonywanie pomiarów oraz dbałość o przyrządy pomiarowe jest podstawą dobrej praktyki warsztatowej. Laboratorium IC jest komórką odpowiedzialną za jakość pomiarów wykonywanych w IC. Służymy wiedzą w zakresie nadzoru nad wyposażeniem wykorzystywanym w warsztacie.
Kiedy wchodzimy na pokład samolotu jesteśmy przekonani o jego sprawności technicznej. Gdy wsiadamy do windy również zakładamy, że będzie działać poprawnie. Skąd ta pewność? Wyobraźmy sobie, że części zamienne wspomnianego samolotu zostały zmierzone niesprawdzonymi przyrządami; że wsiadamy do windy, którą montował mechanik nie zachowując podstawowych zasad montażu. Czasem wiemy, czasem nie wiemy w jak wielu sytuacjach nasze bezpieczeństwo zależy od prawidłowego działania przyrządów pomiarowych; od wiarygodności systemów pomiarowych i świadomości ludzi, którzy z nich korzystają. Wsiadając do samolotu, czy opisanej windy wierzymy w wiedzę i kompetencje ludzi oddających ją do użytku. Analogicznym zaufaniem klienci obdarzają mechaników, pozostawiając samochody w ich warsztatach.
CZY KLIENCI SŁUSZNIE OBDARZAJĄ MECHANIKÓW ZAUFANIEM?
Na takie pytanie każdy mechanik powinien odpowiedzieć sobie indywidualnie. Niezależnie od tego jak duże zaufanie ma do siebie i jakości wykonywanej przez siebie pracy, czy takie samo zaufanie ma w odniesieniu do przyrządów, których używa w warsztacie? Skąd może mieć pewność, że stosowane przyrządy mierzą dobrze? Skąd wiedzieć, że uzyskany wynik jest prawidłowy? Czy potrafimy dobrze mierzyć?
PRZYRZĄD POMIAROWY
W każdym warsztacie wykorzystywane są przyrządy pomiarowe. Poczynając od powszechnej suwmiarki i czujnika, poprzez klucz dynamometryczny, aż po skomplikowane diagnostyczne urządzenia warsztatowe. Używane na co dzień dają wyniki, bez których nie bylibyśmy w stanie podejmować żadnych decyzji. Mierzymy i wiemy: dobry/zły, pasuje/nie pasuje, można zamontować czy nie?
Co z sytuacją gdy przyrząd źle mierzy ?
Aby mieć przekonanie do swoich pomiarów musimy mieć pewność co do używanego przyrządu. Skąd zyskać tę pewność? Poprzez sprawdzanie i wzorcowanie przyrządów pomiarowych.
CZYM JEST WZORCOWANIE?
Wzorcowanie jest szeregiem operacji ustalających, w określonych warunkach, relację między wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd, a odpowiednimi wartościami wielkości odtwarzanymi przez wzorzec. Dowodem przeprowadzonego wzorcowania jest wydanie świadectwa wzorcowania. Na świadectwie umieszczone są wszystkie wyniki wzorcowania, mówiące o błędach przyrządu pomiarowego. Świadectwo wzorcowania może stanowić poświadczenie, że przyrząd spełnia określone wymagania. Zatem mierząc przyrządem posiadającym świadectwo wzorcowania wiemy, w jakim stopniu możemy ufać wynikom pomiarów uzyskiwanych za jego pośrednictwem.
Świadectwo wzorcowania jest źródłem informacji o przyrządzie i zwiększa zaufanie do pomiarów
SPÓJNOŚĆ POMIAROWA
Dlaczego tak ważne jest wzorcowanie? Aby zapewnić wiarygodność wyników. Możemy to uzyskać poprzez odniesienie do innego, sprawdzonego przyrządu o wyższej dokładności. Z kolei przyrząd wyższej klasy jest odniesiony do innego, jeszcze bardziej dokładnego. Ten łańcuch powiązań nazywany jest spójnością pomiarową. Dzięki niej możemy mieć pewność, że uzyskujemy prawidłowe wyniki. Dlatego spójność jest tak ważna.
Ale to nie wszystko. Oprócz przyrządu jest jeszcze wiele czynników wpływających na wiarygodność uzyskiwanych wyników. Weźmy pod uwagę warunki. w jakich dokonujemy pomiaru.
WARUNKI ŚRODOWISKOWE
Warsztat nie jest laboratorium. Nie jest łatwo zapewnić odpowiednie warunki środowiskowe. Wiemy, ale skoro wiemy, to nie podchodźmy bezkrytycznie do wyników pomiarów warsztatowych. Chociażby z uwagi na temperaturę. Jak ważna jest temperatura przekona się każdy mierzący te same przedmioty latem i zimą. Ich wymiary będą się różnić w zależności od pory roku! Dziwne? Nie! Przecież każdy materiał ma określoną rozszerzalność cieplną. Zwiększa swoje wymiary w wyższej temperaturze, a zmniejsza w niższej. Przykładowo dla stali: przy różnicy 10°C różnica wymiaru może wynosić 0,12*10-3mm na metr. Czy to mało, czy dużo?? Zależy co chcemy zmierzyć.
PAMIĘTAJ O WPŁYWIE TEMPERATURY NA POMIAR
Podobnie jest w przypadku montażu części zamiennych w samochodzie. Doświadczony mechanik doskonale wie, które wymiany przeprowadza się na „zimnym”, a które na „ciepłym” silniku. Nie trzeba go do tego przekonywać. Zatem dlaczego tak ciężko go przekonać o zastosowaniu tej samej zasady do pomiarów geometrycznych? Należy pamiętać o wpływie temperatury na wynik pomiaru. Temperatura może sprawić, że otrzymamy inne wyniki pomiarów wykonanych w warsztacie, a inne w laboratorium. Z uwagi na fakt, że w laboratorium dbamy o zachowanie stałych warunków środowiskowych (temp. 20±2°C), to właśnie wyniki laboratoryjne cechuje wiarygodność. Warto mieć ten fakt na uwadze na przykład w przypadku wątpliwości związanych z reklamacjami. Skoro mamy dobry przyrząd i znamy wpływ warunków środowiskowych na wynik wykonywanego pomiaru to pozostaje nam już tylko: dobrze zmierzyć.
JAK MY TO ROBIMY?
W laboratorium IC wszystkie przyrządy pomiarowe posiadają świadectwa wzorcowań i sprawdzeń. Mamy świadomość, że każde urządzenie pomiarowe podlega procesowi zużycia. Urządzenie, które było dobre rok temu, w tym roku może nie nadawać się do użycia. Na bieżąco więc kontrolujemy i wzorcujemy przyrządy. Część z nich wykonujemy we własnym zakresie, a część zlecamy laboratoriom zewnętrznym. Wszystkie czynności wykonywane w laboratorium mają na celu zapewnienie naszym klientom wiarygodnych wyników pomiarów, a przez to lepszych części zamiennych wprowadzanych do sprzedaży.
Pamiętajmy, że warsztat nie jest laboratorium, a laboratorium nie jest warsztatem. Każdy z nas ma inne, lecz równie ważne zadania do wykonania. Ale tylko w przypadku zgranej współpracy warsztatów z laboratoriami będziemy w stanie zapewnić zadowolenie klienta. A zadowolony klient, to przecież nasz wspólny cel.
ZAWSZE MOŻESZ LICZYĆ NA NASZĄ POMOC
Jeśli masz pytania dotyczące nadzoru nad wyposażeniem użytkowanym przez Ciebie w warsztacie, napisz. Chętnie podzielimy się naszą wiedzą w tym zakresie.
Zapraszamy również do lektury kolejnych artykułów dotyczących pomiarów warsztatowych.
